1.Ақсу-Жабағылы  қорығы қай жерде  орналасқан?

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы Түркістан және Жамбыл облыстарымен шектеседі. Қорықтың басқармасы  Түлкібас ауданы, Жабағылы ауылында Абай көшесі 34 үйде орналасқан. 

2. Қорықтың территориясы жайылымға неге берілмейді?

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі N 175 «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңының 40 - бабының 1-тармағы 5) тармақшасында көрсетілгендей  мал жайылымы және шөп шабуды қоса алғанда, дәстүрлi жер пайдалану, сондай-ақ биологиялық саналуандықты ұзақ мерзiмдi сақтау мен оның берiктiгiн қамтамасыз ету шеңберiндегi өзге де қызметтерге тыйым салынған.

3. Қорықта неше экскурсиялық бағыт бар?

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі N 175 «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңының 42- бабының 3-тармағына және Қазақстан Республикасы Ауыл  шаруашылығы  министрлігі  Орман және аңшылық шаруашылығы комитетінің                  28 сәуір 2008  жылдың № 111 бұйрығымен бекітілген  айрықша  құнды экологиялық  жүйелер  мен  объектілерді  қамтымайтын  арнайы  бөлінген учаскелерде  мемлекеттік  табиғи  қорықтарда  реттелмелі  экологиялық  туризмді өткізу үшін экскурсиялық соқпақтар мен маршруттар құру ережесінің 18 – тармағына сәйкес 3 сүрлеу және                           7  экскурсиялық  маршруттарының паспорттары бекітілген:

4. Қорық территориясында палаточный лагерьлер, беседкалар және тамақ пісіретін ошақ – қазан   неге қойылмаған? 

Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі N 175 «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңының 43-бабының 1-тармағы 10) тармақшасына сәйкес мемлекеттiк табиғи қорықтың экологиялық жүйелерiне зиянды әсер ететiн басқа да қызметке тыйым салынады.

5. Ақсу-Жабағылы қорығында өсімдіктердің неше түрі өседі?

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығында   өсімдіктер дүниесі   алуан түрлі, мүктің 63, қынаның  58 -ден астам, балдырдың -64,  саңырауқұлақтың 235, жоғары сатыдағы өсімдіктердің 1312 түрі өседі, соның ішінде бұтаның 62 түрі, ағаштың 20  түрі кездеседі. Бұл бүкіл Қазақстанның өсімдік құрамының төрттен бірі.

6. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығында жануарларнеше түрі мекендейді?

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығында жер бетінен жоғалып бара жатқан жануарларға  бай қазына - құстың 299, сүтқоректілердің 52, бауырымен жорғалаушылардың 11, қос мекенділердің   3  мекен етіп, жәндіктердің  2124 түрлері кездеседі.

7. Қандай Халықаралық  мәртебеге ие?

2015 жылдың 9 маусымында Париж қаласында  ЮНЕСКО –ның «Адам және биосфера» бағдарламасында  Халықаралық үйлестіру кеңесінің 27 сессиясында  Дүниежүзілік ЮНЕСКО-ның биосфералық резерваттар  тізіміне енгізілген,  Қазақстандағы 5-ші  резерват атанған «Ақсу-Жабағылы табиғи қорығының Халықаралық мәртебесі бекітілді.

8. Ақсу-Жабағылы қорығының сайты барма?

Ия сайты бар. www.aksu-jabagly.skom.kz

9. Қорық аумағына кіру үшін рұқсат қағазын қалай аламыз?

Қорық аумағына кіру үшін орталық кеңсеге келіп, қаржы бөлімінен тариф бойынша ақша төлеп, арнайы рұқсат қағаз алып, экскурсоводтың жол көрсетуімен барасыздар.

10.  Қай мезгілде қорыққа баруға болады?

Жалпы жылдың төрт мезгілінде қорыққа келіп көруге болады. Туристік маусым  Наурыз айынан қараша айына дейін.

11. Қорыққа алыстан келген қонақтарға қонатын жер барма?

Ақсу-Жабағылы мемлшекеттік табиғи қорығында 12 адамға жоспарланған қонақүй бар.             ( 3 мезгіл тамағы, жатын бөлме, санузел бар).

12. Қорық аумағына экскурсовод – нұсқаушысыз кіруге болама?

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығына кіру үшін міндетті түрде экскурсовод – нұсқаушының жол көрсетуімен ғана кіруге болады.

13. Қорықтың жер көлемі қанша?

Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығының  жалпы көлемі – 131 934,3 га, екі мемлекетпен – Қырғызстанмен және Өзбекістанмен, сонымен қатар,  қорықтың жері Түркістан облысының Түлкібас, Төлеби, Бәйдібек аудандарында және Жамбыл облысының Жуалы ауданынымен  шектеседі.

14. Қорықтың экскурсиялық сүрлеуіне бару үшін не істеу керек?

Алдын ала телефон немесе  почта арқылы сұраныс қалдыру керек. Содан соң, туризм бөлімінің қызметкерлері Сіздерге жауап береді. Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі N 175 «Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы» Заңының 39 - бабының                        2-тармағы   5) тармақшасына сәйкес мемлекеттiк табиғи қорық пен оның күзет аймағының аумағын экологиялық-ағартушылық, ғылыми және шектеулi туристiк мақсаттарда пайдалануды туристiк және рекреациялық қызметте аптасына лимиттен асырмай турист қабылдаймыз.

15. Сіздерге қалай жетуге болады?

Шымкент қаласынан Кабиско аялдамасынан таксилер  Т.Рысқұлов ауылына дейін жүреді, содан соң,  такси Жабағылы ауылына  орталық кеңсеге алып келеді.

            Тараз қаласынан Жансая аялдамасынан таксилер Жабағылы ауылына алып келеді.

 Алматы, Нұрсултан қалаларынан поезд Түлкібас станциясына келеді.

1.Где  расположен Аксу-Жабаглинский  заповедник?

Аксу-Жабаглинский государственный природный заповедник расположен в западной оконечности хребта Таласский Алатау в Западном Тянь-Шане. Заповедник занимает горный участок на высотах от 1300 до 4200 м над уровнем моря. Северные и западные границы его проходят по склонам хребтов Жабаглытау, Таласский Алатау и Угамский на уровне 1300-1600 м, на юге и юго-востоке заповедник граничит с Кыргызстаном и Узбекистаном по высокогорьям Таласского и Майдантальского хребтов.

Туркестанская область (ЮКО) Тюлькубасский район, село Жабагылы, ул. Абай, дом № 34

2. Почему территория заповедника не отдана под выпас?

В соответсвии с подпунктом 5) пункта1 статьи 40 Закона Республики Казахстан от 7 июля 2006 года № 175 «Об особо охраняемых природных территориях» выпас и покос скота, традиционное землепользование, а также в рамках долгосрочного сохранение биологического разнообразия и обеспечения его стабильности другие услуги запрещены.

3. В заповеднике сколько экскурсионных маршрутов?

В соответсвии с пунком 3 статьи 42 Закона РК от 7 июля 2006 года № 175 «Об особо охраняемых природных территориях» и утвержденного приказом № 111 Комитета лесного хозяйства МСХ РК от 28 апреля 2008 года специальные, не включающие в себя экологические системы и объекты, представляющие исключительную ценность в соответсвии с пунктом 18 положения о создании экскурсионных системы троп и маршрутов для организованного экологического туризма в государственных природных заповедниках, паспорта на 3 утверждены пешие и 7  экскурсионных маршрутов.

4. Почему на заповедной территории не установлены палатки-кемпинги, беседки и печи для приготовления пищи?

Согласно подпункту 10) пункта 1 статьи 43 Закона РК от 7 июля 2006 года № 175 «Об особо охраняемых природных территориях» иная деятельность, оказавщая вредное воздействие на экологические системы государственного природного заповедника, запрещается.

5. Сколько видов растений растет в заповеднике Аксу-Жабаглы?

Аксу-Жабаглинский государственный природный заповедник имеет разнообразную флору, 63 вида мхов, более 64 лишайников, 235 видов грибов, 1312 видов выших растении, в том числе 62 вида кустарников и 20 видов деревьев. Это четверть растительного состава всего Казахстана.

6. Сколько видов животных обитает в Аксу-Жабаглинском государственном природном заповеднике?

Аксу-Жабаглинский государственный природный заповедник представляет собой богатую сокровищницу исчезающих животных – 299 птиц, 52 млекопитающих,    11 рептилии, 3 амфипод и 2124 вида насекомых.

7. Какой у него международный статус?

Был утвержден 9 июня 2015 года в Париже решением 27-й сессии Международного координационного совета программы ЮНЕСКО «Человек и биосфера» (Manand Biosphere programme – МАВ) был утвержден международный статус Аксу-Жабаглинского государственного природного заповедника, включенного во Всемирный список биосферных резерватов  ЮНЕСКО и стал 5-м биосферным резерватом в Казахстане.

8. Имеется ли сайт заповеника?

Да, есть сайт. www.aksu-jabaglyly.scom.kz

9. Как получить разрешение на вход в заповедник?  

Для входа на территорию заповедника вы приходите в центральный офис, оплачиваете по тарифу финансового отдела, получаете специальное разрешение и идете с гидом.

10. Когда можно посетить заповедник?

В целом посетить заповедник можно в четыре сезона года. Туристический сезон с марта по ноябрь.

11. Есть ли в заповедние место для отдыха приезжим издалека?

В Аксу-Жабаглинском государственном природном заповеднике есть гостиница на 12 мест. (есть 3-х разовое питание, спальня, санузел)

12. Можно ли пройти на территорию заповедника без экскурсовода?

Попасть в государственный природный заповедник Аксу-Жабаглы можно только в сопровождении гида-экскурсовода.

13. Какую площадь занимает территория заповедника?

Общая площадь Аксу-Жабаглинского государственного природного заповедника составляет  – 131 934,3 га, он граничит с двумя странами Кыргыстаном и Узбекистаном,  а территория заповедника граничит с Тюлькубасским, Толебийским, Байдибекским районами Туркестанской области  и Жуалинским районом Жамбылской области.

14. Что делать, чтобы отправиться на экскурсию по заповеднику?

Запрос должен быть сделан заранее по телефону или по почте. Затем вам ответят сотрудники отдела туризма. Согласно подпункту 5) статьи 39 Закона Республики Казахстан от 7 июля 2006 года «Об особо охраняемых природных территориях» использование территории государственного природного заповедника и его охранной зоны в экологических, образовательных, научных и ограниченно-туристических целях, ограничивается неделей туристско-рекреационной деятельности. Мы принимаем туристов без преувеличении.

15. Как доехать до вас?

Из города Шымкент такси ходять от остановки Кабиско до поселка Т.Рыскулова, а затем такси довозит вас до центрального офиса в поселке Жабаглы.

Из города Тараз такси ходять от остановки Жансая до центрального офиса в поселке Жабаглы.

Поезд из Алматы и Нур-Султана прибывают на станцию Тюлькубас.

Ғылым, ақпарат  және мониторинг бөлімінде төмендегі қызметкерлер жұмыс атқарады

Ғылым, ақпарат  және мониторинг ғылыми бөлімнің ағымдағы қызметі
Мекемеде ғылыми қызметті ұйымдастыру мен жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 13 наурыздағы № 25-02-01/94 бұйрығына және ҚР 2006 жылғы 7 шілдедегі №175 ЕҚТА Заңының 41 бабына сәйкес жүргізіледі.
Ақсу-Жабағылы  мемлекеттік табиғи қорығы       (бұдан әрі – МТҚ)  2019-2023 жылдарға ғылыми зерттеу жұмыстарының жоспары ҚР Білім және Ғылым министрлігі 2018  жылғы 12 қарашадағы №583-4310/16-4 бұйрығымен келісіліп, ҚР АШМ Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің 2018 жылғы 28 қарашадағы №17-5-6/316 бұйрығымен бекітілген.
Осы жоспар негізінде;

• 6 тақырыптық  ғылыми -зерттеу жұмыстары орындалуда.

1.«Ақсу-Жабағылы МТҚ-ның кешенді құбылыстары мен процестерін зерттеу және қорытындыларын, Табиғат жылнамасына енгізу» орындаушы жауапты С.Жуманов.
1.1. Ақсу-Жабағылы қорығының гидрометеорологиялық  
  жағдайын  зерттеу ( метеоролог) орындаушы. Ж.Абилов.
1.2. Қорық аумағындағы эндемик, индикаторлық және сирек кездесетін өсімдіктер қауымдастығына талдау жасау  мониторингі (ботаник) орындаушы: С.Жуманов.
1.3. Қорық аумағында омыртқасыз жәндіктердің таралуын бақылау (энтомолог) орындаушы  М.Исламов.
1.4.Орнитологиялық мониторинг(орнитолог) орындаушы А.Усипова.
1.5. Ақсу-Жабағылы қорығы  аумағында сүтқоректі Марал (Cervus elaphus Severtzov) қауымдастығының жай-күйінің таралуы мониторингі (териолог) тұяқтылар  орындаушы: Жунуспаев Б.
1.6. Ақсу-Жабағылы қорығы аумағында жыртқыш сүтқоректілердің жай-күйін зерттеу. (териолог) жыртқыштар орындаушы Жунуспаев Б.
Жұмыс барысындағы нәтижелер:
Барлық дала бақылау-зерттеу жұмыстары қорық аумағында екі бағытта арнайы аудандарда (профильде) жүргізіледі:
1. Профиль Кіші-Қайыңды
2. Профиль Ақсу құз -  шатқалы.
3.Қорық аумағы мен қорыққа  іргелес  аймақтарда.
1.Табиғат жылнамасы
Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығында «Табиғат жылнамасы» бағдарламасы бойынша мониторингтік бақылаулар жылда ҚР  АШМ  Орман және аңшылық шаруашылығы Комитетінің 18 сәуір 2007 жылғы № 156 бұйрығымен бекітілген әдістеме бойынша жүргізіледі.
Бірінші деңгейдегі мониторинг және фенологиялық бақылауларды ғылыми қызметкерлер экспедиция барысында және маусымдық бақылау кезінде  ғылыми  жұмыстар жүргізеді.
Екінші  деңгейдегі фенологиялық  бақылауларды мемлекеттік инспекторлар жүргізіп ай сайын қорықтың ғылыми бөліміне тапсырады. Қорықтың «Табиғат жылнамасы» бір жылдық және бес жылдық кітаптары дайындалып, Комитетке тапсырады.

2. Метеорологиялық бақылау

Қорық аумағында  көл,   мұздықтар, үлкен ағысты өзендер бар.
Қорық аумағында  жауын-шашын мөлшерін анықтау үшін осадкамерлер  жауған жаңбыр, қар суларының жиынын көрсететін  4 арнайы  тұрақты  құралдар орнатылған.
Соңғы жылдардағы ауа-райы көрсеткіші
Жауын
.  Қорық  аумағында  соңғы 1- жылдық салыстырмалы қорытындысы  бойынша:  Жауған  жауын  көрсеткіші- 2021 жылы 1 га  жерге сіңген ылғал мөлшері – 1872 мм, болса, 2020 жыл  1 га,  жерге сіңген  ылғал мөлшері - 2230 мм, болған. 2021 жылы 358 мм-ге біршама төмен.Себебі : көтемде жауын аз мөлшерде жаууы,  жаз  күз айларында құрғақшылық болуы  салдарынан.
Қар қалыңдығы.  2021 жылы  Жабағылы  өзен бойы  қар өлшейтін  бағыттағы өлшеніп алынған  қар жамылғысының орташа көрсеткіші-80 см, болса, 2020 жылы орташа көрсеткіші- 86,2 см, болған. 2020 жылы   6,2 см-ге төмен.  Ал Балдыберек өзен бойы  қар өлшейтін бағыттағы, өлшеніп алынған қар жамылғысының  2021 жылы орташа көрсеткіші -96,1 см, болса, 2020 жылғы  орташа  көрсеткіші-120,3 см, болған. Айырмашылығы  24,2см-ге  төмен. Себебі: таулы  аймақтардың  белдеулік  биіктікте  орналасуына  байланысты ерекшеленеді.

 Өзендер.  Қорықтағы өзендердің  негізгі көздері тау шыңындағы  мұздықтар мен қар және жаңбыр сулары. Жабағылы , Ақсу, Балдыберек, Ақсай және Көксай   өзендері –  арнасын өзгертіп тұрады. 2020 жылмен салыстырғанда -2021 жылы өзен сулары  азайған. Себебі: көктем, жаз және күз айлары ауа-райының құрғақшылық болу салдарынан.  Көп жағдайда өзендердің жағасына орнатылған өлшегіш қадалар  арқылы судың тереңдігі есепке алынды.
Жердің сырғуы.  Қорық  аумағы белдеулерінде  жердің  көшуі қалыпты жағдай емес. Оған бірден бір себеп, климаттың  өзгешелігінде. Шошқа сазда жылдан-жылға жердің сырғуы,айнакөл  көлінің  сол жақ бетінің Жабағылы өзеніне қарай  опырылуы,   Құрғақ сай  аңғарының сол жақ бетінде жер көшуінің  себебі:  көктемде  мөлшерден тыс жауынның жаууы,  ылғалдың қалыпты  жағдайдан  жоғары  болуы,  жер асты суларының көтерілуінен, жер бетінің  сырғуы тіркелген. 
 Қар көшкіні.  Жабағылы қар өлшейтін  бағыттарындағы  -  2021 жылғы  мәліметтер бойынша,Талдыбұлақ аңғары, Кіші-қайынды сарқырамадан өткенде сол  жақ беткейде, Үлкен қайынды аңғарына  жетпей  Ізбала оң жақ беткейде және Үлкен- қайынды аңғарында, Үлкен- қайынды ғылыми үйден жоғары 1-ші өзеннің үстіндегі қар қөшкіні:
 4528 м3, болса,  2020 жылы  қар көшкіні 3218 м3,  болған. 2021 жылғы  -1310м3-ге төмен. Себебі: Таулы  аймақтарда қардың қалың түсуі ауа-райының жылынып  қардың суланып түсуі, қар жамылғысының отыруы, салмақтың ауырлауы салдарынан  қар қабаты  ұстамай, қар көшкіні  болып тұрады.     

3.Фенологиялық  бақылау

Ақсу-Жабағылы МТҚ-ның  флорасы қазіргі таңда 1737 түрін құрайды.  
Соның ішінде, төменгі сатыдағы өсімдіктердің: саңырауқұлақтар 235 түрі, қыналардың 58 түрі, балдырлар мен мүктердің 64 түрі бар.  
Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер: 1312  түрі өседі,соның ішінде ҚР Қызыл кітабына  48 түрі еңгізілген. Фонды (индикаторлық) өсімдіктердің 14 түрі енгізілген,
Көпжылдық зерттеу жұмыстарын  қорытындылай келе,  эндемик  өсімдіктердің -  177 түрі, реликты  өсімдіктердің – 20 –дан  астам түрі өседі.
Барлық коордон инспекторларына  арнайы өсімдіктер өсу кезеңін бақылау үшін арнайы фенологиялық бақылау алаңдары жасалынған( 25x25) алаң көлемі, координаттары,өсімдіктердің геоботаникалық тізімдері, бұрыштары  темір қадалармен белгіленген)
Жалпы өсімдіктер дүниесіндегі өсіп-өніп, пісіп жетілген (вегатативті) кезеңдегі өзгеше құблыстарына бақылау жасалынады. (өсімдіктердің  өсіп-өну  мерзімінде)
Сирек, эндемик,  реликті   және  жойылып  кету қаіупі бар өсімдіктер түрі
Көпжылдық зерттеу жұмысын қорытындылай келе, сирек,эндемик, реликт және жойылып кету қаупі бар өсімдіктердің жалпы тізімі жасалынды. Сирек кездесетін өсімдіктердің қорық аймағында 206 түрі, соның 177 түрі эндемик, реликті -22. Жалпы  өсімдіктердің   өсіп-өнуі  орынды.
Өсімдіктердің жемісі мен өнімділігі
Жылдық өнімділігі тікелей ауа-райына байланысты
Жерсіндірілген өсімдіктердің таралуы, өсу кезеңі, өнімділігі
Қорық аумағына жерсіндірілген ағаштар мен бұталы жемісті өсімдіктердің, орны (координаттарын) анықталған.Қорықтың мұрағатындағы «Табиғат жылнамасы» деректерінен алынған мәліметтер бойынша:

4.Энтомологиялық бақылау

Ақсу-Жабағылы қорығында омыртқасыз жануарлардың 19 отрядтан 2124 түрі белгілі. Бақылауға оңай болып табылатын 18 индикаторлық түрі бар, 26 түрі қорықтың Қызыл кітабіна енгізілген.Қорықта ең көп болып  саналатын отрядтар: көбелектер- 463 түрі, қосқанаттылар -202 түрі, жарғаққанаттылар -175 түрі, қоңыздар-784 түрі қорықтын этномофаунасы толық зерттелмеген.

Қорық аумағында омыртқасыз жәндіктер түрлері бойынша 2017 – 2021 ж.ж аралығында дала бақылау жұмыстары арнайы екі бағытта жүргізілді: Ақсу құз шатқалы және Кіші Қайынды, онын ішінде әр аудандарда фенологиялық алаңдарда. 2018 жылдан бастап Институт зоология жетекші маманы  П.Есенбекова мен  бірге қазіргі уақытқа дейін тәжірибе алмасуда.
Жалпы жәндіктердің жыл сайынғы дала бақылау көрсеткіші Табиғат жылнамасымен сараптап қарасақ, саны бір қалыпты азайып, көбейіп кетуіне ешқандай бір себеп жоқ.Сирек кездесетін түрлері бақылау барысында кездесіп тұрды, сонымен қатар Қызыл кітапқа енген түрлері бірнеше түрі қорықтын теңіз денгейінен 1200-3400 м. биіктерде байқалды.

5.Орнитологиялық бақылау

Қорықта құстардың 300 ге жуық түрі мекендейді. 10 –индикаторлы түрі болып бекітілген.
Индикаторлы құстардың соңғы кездегі жағдайы тұрақты. Қазіргі таңда қорық  аумағында сирек кездесетін және жойылып бара жатқан құстардың 22 – түрі кездеседі.
Өтпелі және көшпелі кезеңдерде 14 – түрі бар. 
 Кызыл кітапқа енген және сирек кездесетін құстардың  қорықта 8 түрі ұя салады.
ҚР Қызыл кітабына енген құстар санының  динамикасы көбеюде.

Өтпелі құстар саны динамикасы көбеюі тұрақты.
Қорық аумағында бағалы шаруашылық құстардың 9 түрі ұя салады.
Бағалы құстар санының  көбею  динамикасының көрсеткіші жоғары.
Өткен жылдармен  салыстырғанда:
Соңғы жылдары бақылау жұмыстары барысында сақалтай, жұртшы, үкі, дыркептер, сарытөс  шымшық, арша ементұмсығы құстарының саны азайды.
Құстардың азаю себебі: мекен ету аймақтарында қоршаған ортаның әсері яғни, қыс мезгілінде ауа-райының суық, аяз, қардың қалыңдығы, сонымен қатар жыртқыш құстар мен жыртқыш аңдардың шабуылы, құстардың азаюына  әсерін тигізеді.
Жылан жегіш, көкқұс, кекілік, сұр шіл, бөдене, қырғауыл, қара сайрақ, қылғытпа сайрақ, кәдімгі құралай  құстарының саны өсті.
Құстардың көбеюіне бірден-бір себеп; антропогендік факторлардың болмауы мен қоректік базаның, жемісті ағаш-бұталардың өнімдерінің  пайыздық мөлшерінің жеткілікті  болуы. Бақалтақ қыран, қара дегелек, ұлар, бүркіт, барылдауық үйрек, үлкен түркептер, сарғалдақ сұлукеш, арша құралайы, жұмақ шыбыншысы құстары өткен жылмен салыстырғанда саны тұрақты.  Ауа-райының қолайлы болуына байланысты, жұмыртқа басып шығуы, балапандарының толық жетілуі, қорек базасының жеткілікті болуы.

6. Териологиялық  бақылау

Қорықта сүтқоректілердің  52 түрі бар.Бақылауға жыртқыш аңдардың  14 түрі алынған.   Қызыл кітапқа 5 түрі енген, 9 түрі  индикторлық.      
Жануарлар дүниесі
Қар барысы (Uncia-uncia) саны соңғы жылдары жоғарылауда.
Аю (Ursus arclos isabellinus Horsfield) саны көбеюде.  
Сілеусін (Lynx Lynx) 2020жылы бақылау барысында сілеусін саны азаюы байқалды. Себебі қасқыр санының өсуі сілеусіннің көбеюіне кері әсерін тигізуде.
Қасқыр (Canis Lupus L) соңғы жылдары, саны алдағы жылдармен салыстырғанда көбейген, қорек базасы жеткілікті,ауа райы қолайлы .

Ұзынқұйрықты қызыл суыр (Marmota)  саны тұрақты, санының жоғары төмен болуы себебі қоршаған ортамен тікелей байланысты (ауа райы салқын және жылуы)топырақтағы паразиттердің молшылығы басым болған жылдары олардың ауырып жойылуына кері әсер байқалады.  
Қабан-(Sus scofa)  көбейгендігі байқалған.
Сібір елігі-(Capreolus Capreolus)  таралуы тұрақты.
 Марал (Cervus elaphus Severtzov)  жыртқыш (қасқыр)  өсу динамикасына әсер етуде.
Тянь-Шань арқары-(Ovis ammon korelini): Соңғы жылдары өсу динамикасы төмендеуде.

Соңғы жылдардағы жарияланған ғылыми мақалалар:

1.Методы повышения эффективности опыления культур защищенного грунта пчелами   М. С. Исламов энтомолог, научный сотрудник, Лаззат Оразбаевна Укибаевна магистр биологии, старший предподователь.Таразский государственный университет им.М.Х.Дулати
2.Халықаралық ғылыми – практикалық конференция ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ЖАНУАРЛАР ӘЛЕМІН САҚТАУ. Абай атындағы қазақ ұлттық   педогогикалық университеті.
Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы аймағында кездесетін    насекомдардың индикаторлық түрлері. Есенбекова П.А.ҚР БҒМ ҒК »Зоология   институты»,Исламов М.С. Ақсу-Жабағылы қорығы,6-қараша,2018 жыл.
3.Ақсу-Жабағылы қорығы аймағында кездесетін омыртқасыз жануарлардың Қазақстан қызыл кітабіна енген түрлері.Есенбекова П.А.,Исламов М.С. 2019 ж
4.Фаунистический обзор полужесткокрылых насекомых природного заповедника Аксу-Жабаглы. Укибаева Л.О., Исламов М.С. 1-3 мамыр,2019 жыл
5.Материалы к фауне полужесткокрылых (HETEROPTERA) заповедник Аксу-Жабаглы. Есенбекова П.А., ведущий научный сотрудник,Исламов М.С., научный сотрудник Аксу-Жабаглы
6.Қазақстан золоогия хабаршысы.Ақсу-жабағылы қорығының қаттықанаттылары (COLEOPTERA) фаунасына материалдар.Есенбекова П.А., Исламов М.С.
7.«Фаунистический обзор птиц природного заповедника Аксу-Жабаглы» Аршагуль Баймахановна Усипова – орнитолог, научный сотрудник.
8. Солонцевание у бурого медведя  в Аксу-Жабаглинском заповеднике.  (Западный  Тянь- Шань)
С.С.Кантарбаев, Институт  зоологии, Алматы
Б.С.Джунуспаев, заповедник Аксу-Жабаглы , Туркестанская обл.
Журнал  Selevinia.2020 
9.Population dynamics of two endemic species in Aksu-Zhabagly State Nature Reserve
Vera Cheryomushkina1*, Alexey Astashenkov1 and Smatulla Dzhumanov2 
1 Central Siberian Botanical Garden SB RAS, 630090 Novosibirsk, Russia 
2 Aksu-Zhabagly State Nature Reserve, Zhabagly, 131610, Kazakhstan 
Population dynamics of two endemic species in Aksu-Zhabagly State Nature Reserve
Vera Cheryomushkina1*, Alexey Astashenkov1 and Smatulla Dzhumanov2
1 Central Siberian Botanical Garden SB RAS, 630090 Novosibirsk, Russia 
2 Aksu-Zhabagly State Nature Reserve, Zhabagly, 131610, Kazakhstan 
* Corresponding author: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.
10.Новая  находка пресноводной гидромедузы CRASPEDACUSTA SOVERBII в Казахстане.  Столбов В.А. КБН, доцент
Шейкин С.Д. Тюменский государственный университет
Джуманов С.Дж. Аксу-Жабаглинский государственный природный заповедник
11. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығында маралдың (Cervus elaphus Severtzov) таралуы мен қазіргі жағдайы. Абилов Ф.Б., териолог
Джуманов С.Ж. директордың ғылыми жұмыстар жөніндегі орынбасары.
12. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығындағы  барыстың (Uncia uncial Schreber) кездесуі мен динамикасы
Джуманов С.Ж. , Джунуспаев Б.С., Абилов Ф.Б. – ғылыми қызметкерлер
13.Фаунистический обзор полужестокрылых насекомых природного заповедника Аксу-Жабаглы. Оразбаева Л.У.  магистр биологии, старший преподаватель ТарГУ им.Х.Дулати
Ислямов М.С. энтомолог, Аксу-Жабаглинский  ГПЗ.
Өзгеде  мекемелермен бірлескен жұмыстар:
1. Түркістан және Жамбыл облысы,Шымкент және  Жамбыл обаға қарсы күрес станциясы қорық қызметкерлерімен қорық аумағында тышқантектес кеміргіштердің, сонымен қатар, суырлардың санағын жүргізілді;
2. Алматы қаласындағы «Өсімдіктер биологиясы  және биотехнологиясы институті» қызметкерлерімен  бірлескен жұмыстар «Қазақстанда өсетін Juniperus L.. тұқым түрлерінің генетикалық әртүрлілігін зерттеу» жобасы бойынша жүргізілді.
3. Биология ғылымдарының докторы, "Зоология институты" РМК-ның зоология зертханасының қызметкері Перизат Есенбековамен энтомология жөнінде бірлескен  шаралар өткізді.
4. «Биотехнология  ұлттық орталығы» ҚР Білім және ғылым министрлігінің  Ғылым комитеті мамандарымен  жұмыс жасалды.
5.   Шымкент  қаласы «Казселденқорғау» мемлекеттік  мекемесінің филиалы  «Оңтүстік аумақтық пайдалану – техникалық басқармасының қызметкерлерімен  жұмыс жасалды.
6.Зологиялық  институт (Алексей Грачев, Кантарбаев Санжар Беспалов Максим Беспалов Сергей )
7.Шымкент обаға қарсы күрес станциясы (Абдукаримов Н биолог Енкебаев Д биолог Битеев К биолог)
8.Алматы қорығымен тәжрибе алмастру жұмыстары жүргізілді
жетекші маман  Институт зоологии КБН Есенбекова П.А, және Қытай елінен келген энтомолог магистрант студентерімен  бірге халықаралық дала бақылау жұмыстары
9.Золоогия институтының мамандарымен бірге омыртқасыз жәндіктерді бақылау бірлескен жұмыс,энтомолог Қадырбеков Рустем, энтомолог Тлеппаева Айжан Дарбаза аңғары

{gallery}captions/museum{/gallery}

{gallery}captions/museum{/gallery}

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитетінің «Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы» республикалық мемлекеттік мекемесі ұсынатын қызметтер үшін тарифтердің мөлшері

Размеры тарифов за услуги, предоставляемые республиканским государственным учреждением «Аксу-Жабаглинский государственный природный заповедник» Комитета лесного хозяйства и животного мира Министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан